خط مشی گذاری عمومی سیاست گذاری عمومی :: خط مشی گذاری عمومی

(خط مشی گذاری عمومی)

به دنبال معرفی و اشاعه و همچنین نقد سازنده تصمیم گیران

خط مشی گذاری عمومی

به دنبال معرفی و اشاعه و همچنین نقد سازنده تصمیم گیران

وبلاگ خط مشی ( public-policy) با هدف اشاعه علم خط مشی گذاری بین مردم و معرفی این رشته کاربردی و مقغول مانده در ایران است . خط مشی به تصمیماتی که سران سه قوه در کشور های دارای دموکراسی می گیرند گفته می شود و از آنجا که خط مشی گذاران در ایران معمولا تهی از علم مدیریت بخش عمومی هستند نیاز دیدم که وبلاگی با این مضمون ایجاد نمایم

۷ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «سیاست گذاری عمومی» ثبت شده است

وزیر اطلاعات ارتقاء امنیت را موجب حفظ سرمایه‌های انسانی و مادی کشور دانست و گفت: نباید تحت عنوان برخورد با مفاسد اقتصادی، آرامش فعالان اقتصادی و سرمایه‌گذاران را به مخاطره انداخت.

وی با تأکید بر تأمین امنیت اقتصادی و تشویق به سرمایه‌گذاری، افزود: با متخلفان اقتصادی نباید برخوردهای قهرآمیز کرد بلکه باید با توجیه و راهنمایی از انحراف فعالان اقتصادی جلوگیری کرد و آنان را به سمت تأمین مایحتاج کشور سوق داد.

وزیر اطلاعات دستگیری و زندانی کردن را برای برخورد با بدهکاران بانکی و فعالان اقتصادی متخلف اشتباه دانست و گفت: کاهش تسهیلات یکی از روش‌های تأثیرگذار در اینگونه مسائل است.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

پ ن:یاد حرف دکتر چمران افتادم ،این بزرگوار فرمودند : می گویند تقوا از تخصص لازم تر است ، آن را می پذیرم ، اما می گویم ، انکس که تخصص ندارد و کاری می پذیرد ، بی تقوا است 

 وزیر یک کشور ( نفر سوم کشور) هنوز از  درک حل مسائل عمومی ( دلیل به وجود امدن خط مشی ) عاجز است و نمی تواند برای حل مشکل فساد را حل و خط مشی ارایه بدهد . و برای عدم کارایی و بهره وری وزارتش درباره فساد های اقتصادی بهانه می آورد .

بنده هنوز درک نمی کنم انتخاب وزیران بر اساس چه معیاری می باشد . پیشنهاد می کنم به جناب اقای علوی که کوچکترین دانشی در زمینه خط مشی گذاری و حل مسایل عمومی ندارند یا کلاس های تقویتی بگذارند ویا این که با استعفای خود  جای یک جوان شایسته همانند وزیر ارتباطات را باز نمایند .

 در ادامه لازم می دانم عرض کنم که یکی از عواملی که موجب سرمایه گذاری می شود و این است که بدانند با سرمایه و تلاش در مدت زمان مشخص می توانند سود داشته باشند در حالی که در کشور شاهد ان هستیم افرادی با رانت های مختلف می توانند یک شبه راه هزار ساله را بروند 

 

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۱۶ تیر ۹۷ ، ۲۳:۰۴
سعید شمس

یکی از مهمترین تعهدات حکمرانی شایسته، تضمین حقوق بشر و شهروندی می باشد و در این جهت ، شفافیت یکی از خصایص روشن حکمرانی شایسته است که می توان به عنوان سازو کار موثر حامی حقوق سیاسی ، اقتصادی ، احتماعی و فرهنگی شهروندان ، قدرت را به نقطه تراز مورد انتظار برساند و راهکاری ارزنده برای مبارزه با پدیده های شومی باشد مانند فساد ها ی سیاسی و اقتصادی که از مهمترین چالش های حقوقی و سیاسیهر جامعه ای می تواند باشد .

شاخص ها و معیار هایی مانند اعلام صریح و مواضع حکومت و هشدار و آگاهی بخشی به کارگزاران ، تبیین تکالیف و حقوق متقابل کارگزاران و مردم ، لزوم دسترسی آسان به کارگزاران ، به کار گیری سطح بالایی از استاندارد های درستگاری و اخلاق برای کارکنان گزارش دهی به مردم و تبیین دلایلی تنبیه کارگزاران ، شاخص های رفتاری یک حکومت شفاف است . همچنین بهره گیری از شاخص های ساختاری جون شبکه نظارتی گسترده و نظام قضایی مستقل به خوبی در نیل به شفافیت می تواند راهگشا باشد .

اما نکته مهم آن است که انجا در شفافیت مهم و حیاتی می باشد شفافیت واقعی و نه اثرگذار است و نه فشافیت کاذب و دروغین که حتی به توهم شفافیت منتهی می گردد .

اعلام و اعلان ختلاس ها و ناهنجاری های مالی در عرصه عمومی که با پز شفافیت انجام می شود اگر منتج به آثاری برای جلو گیری از این اختلاس های نجومی که ایجاد کننده طبقات مولتی میلیاردر شبانه می شد نباشد از نظر من ارزشی ندارد .

این که هر روز افلام هک سایت وزارتی برای واردات خودرو لوکس می شنویم و یا خرید هزاران سکه توسط فردی یا وضع فجیع یارانه های ارزی ، نمی تواند به تنهایی ارزشی داشته باشد . اصل شفافیت دو بعد  دارد؛ یکی همین خبررسانی از فجایع مالی در عرصه عمومی و دیگری راهکارهایی برای پیشگیری و بارزه با چنین نسل کشی های اقتصادی .

شبکه های ارتباط ی و فضای مجازی همگام با حقوق عمومی بسیار خوب توانسته اند بعد اول را در جامعه توسعه و نهادینه نمایند ولی بعد دوم هنوز مغفول مانده است و بر صاحب نظران دانشگاهی از حقوق و مدیریت و... اس که دیگر در پله اول متوقف نگردند و قانع به صرف خبررسانی سرطان های اقتصادی جامعه به نام اصل شفافیت نباشند .

شفافیت در این دیدگاه صرفا یک ابزار است و نه غایت و طریقت داد و نع موضوعیت و گرنه از چهره بزک شده شفافیت بخاری گرم نمی شود

خوشحالی صوری از توسعه ی اصل شفافیت بدون راهکاری جلوگیری و مبارزه ما را فلج می کند .

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

به نقل از دکتر حبیب نژاد ، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران 

۱ نظر موافقین ۲ مخالفین ۰ ۱۵ تیر ۹۷ ، ۱۳:۴۵
سعید شمس

1شناسایی مسئله و محیطی که موضوع مورد بررسی در آن واقع شده است. در این جا توجه ما به چگونگی شناسایی و تعیین مسائلی معطوف می شود که ممکن است به هدف سیاستگذاری های عمومی بدل شوند. این که چرا فقط برخی از مشکلات، از بین تمامی مسائل موجود، توجه سیاستگذاران را به خود جلب می کند، نیازمند بررسی شرایط و محیطی است که این مسئله یا مسائل در آن قرار دارند، به بیان دیگر، چگونه سازمان های دولتی تصمیم می گیرند باید به چه موضوعی بپردازند؟ چه چیزی یک معضل عمومی قلمداد می شود؟ چرا برخی شرایط یا موضوعات به معضلی عمومی بدل می گردند؟ چگونه یک مشکل جهت رسیدگی در دستور کار دولت قرار می گیرد؟ چرا بعضی از مسائل به جایگاه یک موضوع روز نمی رسند؟

 

۲. تبیین. این مرحله شامل ایجاد، شناسایی یا اقتباس شیوه های عملکرد پیشنهادی، که اغلب به گزینه یا انتخاب موسومند، برای حل یا اصلاح معضلات اجتماعی است. چه کسی در تبیین سیاستگذاری مشارکت می جوید؟ گزینه های پیش رو برای پرداختن به یک مسئله ی توسعه یافته چیست؟ آیا مشکلات یا خطاهایی در تبیین سیاستگذاری های پیشنهادی وجود دارد؟

 

۳. گزینش. این مرحله شامل تصمیم گیری پیرامون گزینه های پیشنهادی، از جمله عدم انجام هیچگونه اقدامی، برای رسیدگی به یک مسئله است. قانون گذاران آمریکایی درباره ی این مرحله با اکثریت آرا به نتیجه می رسند. چگونه یک سیاستگذاری، برگزیده یا اجرایی می شود؟ فراهم آمدن چه ضرورت هایی الزامی است؟ گزینش کنندگان چه کسانی هستند؟ محتوای سیاستگذاری برگزیده شده چیست؟

 

۴. بکارگیری. (یک واژه ی معادل برای این مرحله، مدیریت است) در اینجا بر روی اقدامات لازم برای اثربخشی یا اجرایی شدن سیاستگذاری های برگزیده شده متمرکز می شویم. اغلب در جریان مدیریت سیاستگذاری ها، آن ها را توسعه می بخشند یا بر جزئیات شان می افزایند. چه کسی در این مرحله دخیل است؟ چه اقداماتی، در صورت امکان، برای اعمال یا اجرایی کردن یک سیاستگذاری بکار گرفته می شود؟ چگونه استفاده از یک سیاستگذاری به شکل گیری یا تعیین محتوا یا اثرات آن کمک می کند؟

 

۵. ارزیابی. این بخش به اقداماتی منجر می شود که هدف از آن ها، تعیین دستاوردهای یک سیاستگذاری است و این که آیا به اهداف خویش دست یافته، و آیا پیامدهای دیگری داشته است. چه کسی در این بخش مشارکت دارد؟ چه کسانی از یک سیاستگذاری منتفع یا متضرر می گردند؟ پیامدهای ارزیابی یک سیاستگذاری چیست؟ آیا درخواست هایی برای اعمال تغییرات یا لغو سیاستگذاری وجود دارد؟ آیا معضلات جدیدی شناسایی شده اند؟ آیا فرآیند سیاستگذاری به دلیل ارزیابی آن از سر گرفته می شود؟[b1] 


 [b1]اندروسون ( 2016)

۰ نظر موافقین ۲ مخالفین ۰ ۱۱ تیر ۹۷ ، ۲۱:۱۷
سعید شمس

در این چارچوب ساده شده، به شکل گیری و بکارگیری سیاستگذاری ها از منظری سیاسی نگریسته شده است، چرا که در بطن آن ها، ستیز و کشمکش بین افراد و گروه ها، کارکنان دولت و نهادها به چشم می خورد که هریک آرا، منافع، ارزش ها و اطلاعات متناقضی پیرامون موارد مربوط به سیاستگذاری عمومی دارند. سیاست سازی، امری ''سیاسی'' و دربردارنده ی ''سیاست'' است.  یعنی، شاخصه های آن شامل ستیز، مذاکره، اعمال قدرت، چانه زنی و سازش کاری، و گاه عملکردهای ناپسندی چون فریب کاری و رشوه خواری است.نه دلیل خوبی برای مقاومت در برابر پذیرش این نتیجه یا انکار آن وجود دارد و نه علت قابل قبولی برای پیروی از کسانی که برای نکوهش از سیاستگذاری هایی که مورد پسند شان نیست از عباراتی چون ''این چیزی جز سیاسی کاری نیست'' استفاده می کنند. هرچند گاه به شکل تلویحی یا حتی آشکار اعلام می گردد که اگر تجزیه و تحلیل کافی صورت می گرفت، اگر حقایق و داده های کافی گردآوری می شد، تمامی افراد ''نیک اندیش'' پیرامون شیوه ی رفتاری صحیح برای رسیدگی به یک معضل به توافق می رسیدند، اما باید پذیرفت که این روشی نیست که دنیا را با آن اداره می کنند. افراد کاملا معقول هم به دلیل برخورداری از منافع، ارزش ها و وابستگی های متفاوت می توانند بر سر موضوعات سیاستگذاری دچار اختلاف نظر شوند. سیاست، راهکار یک جامعه ی دموکراتیک برای حل و فصل چنین تفاوت هایی است.[b1] 


 [b1]اندرسون ( 2016)

۰ نظر موافقین ۲ مخالفین ۰ ۱۱ تیر ۹۷ ، ۲۱:۱۴
سعید شمس

رویکرد مطالعات علمیِ سیاستگذاری در تشریح و تحلیل فرآیند سیاست سازی، سه هدف عمده را دنبال می کند. نخست این که هدف ابتدایی آن، نه شناسایی یا توصیف یک سیاستگذاری ''خوب''  یا مناسب بلکه، ارائه ی توضیح درباره ی گزینش یک سیاستگذاری است. شیوه ی این رویکرد، تجزیه و تحلیل است، نه هواداری. دوم آن که این رویکرد، در جستجوی علل و پیامدهای سیاستگذاری های عمومی با بکارگیری شیوه شناسی اجتماعی علمی است که به استفاده از شیوه شناسی و داده های کمّی محدود نمی شود. حداقل نیازمندی ها برای فردی که از این رویکرد پژوهشی استفاده می کند، منطقی، تجربه گرا و بی طرف بودن اوست. سومین هدف این رویکرد، توسعه ی فرضیات و تفاسیری قابل اعتماد پیرامون سیاستگذاری های عمومی و خط مشی های آن هاست. بنابراین، مطالعات سیاستگذاری ممکن است هم جنبه ی نظری داشته باشد و هم با جنبه های عملی تر سیاست سازی مرتبط گردد. می گویند که هیچ چیز عملی تر از یک نظریه ی خوب نیست.

۰ نظر موافقین ۲ مخالفین ۰ ۰۳ تیر ۹۷ ، ۲۱:۴۵
سعید شمس

برای  این که بتوانیم خط مشی را تعریف نموده و تمامی زوایای علم خط مشی را مرود بررسی قرار بدهیم بهتری دیدم از چندی تعریف استفاده کنم تا بتوانم شما را بهتر با این  علم و زوایای پیدا و نهان آن آشنا سازم.

 دکتر الوانی برا ی تعریف خط مشی در کتاب تصمیم گیری و تعیین خط مشی می گوید ، خط مشی عبارت است از تصمیم ها و سیاست هایی که به وسیله مراجع مختلف بخش عمومی از قبیل مجلس ، دولت ، قوه قضاییه که نماینده حفظ منافع عمومی هستند  اتخاذ می گردد .

در این تعریف که آقای الوانی ارایه داده اند می توان به وضوح درک کرد که تمامی تصماتی که سه قوه می گیرند را خط مشی می نامند که این تصمیمات باید ویژگی داشته باشند و از  این  ویژگی رعایت منافع شهروندان است . اما این تعریف کامل نمی باشد چون بسیاری از عوامل را نادیده گرفته است که در ادامه با مطرح کردن تعاریف از دیگر دانشمندان  می توان به تعریف جامع تری از خط مشی رسید اما نکته ای که توجه را جلب می کند این است که درکتر الوانی تاکید می نماید تصمیم هایی که سران قوا می گیرند را خط مشی می گویند و عملا قلمرو خط مشی را تعیین می کند که این تصمیمات توسط ارکان سه قوه گرفته می شد . البته افراد و گروه های دیگری نیز در تصمیم گیری دخالت دارند که در مجالی دیگر در باره این افراد و گروه ها ی سخن به میان خواهد امد

بوچهولز در تعریفی  سلسله اقدامات هدف دار که به وسیله یک فرد یا گروهی از افراد که قدرت و مشروعیت خط مسی گذاری را دارند [ سران سه قوه ] جهت مقابله با مشکل عمومی  شکل می گیرد

در این تعریف  علاوه برمشخصات و ویژگی ها ی تعریف که توسط دکتر الوانی ارایه گرید  به نکته مهمی اشاره می کند ، بوچ لز خط مشی را جهت مقابله و پاسخی به مشکلات عمومی درک شده مطرح می کند ، پس می توان گفت خط مشی ها جوابی به مسایلی هستند که توسط خط مشی گذاران درک می شوند اما این که چه مسئله ای در حال حاضر مهم است این بستگی به عوامل متعددی دارند که انشاالله در آینده به این موضوع نیز اشاره خواهد شد

در تعریف دیگری از از ویکرز خط مشی های عمومی سیاست هایی هستند که برای هماهنگی و انسجام هدف های نظام موجود در جامعه اعمال می شود و بازتابی است از ارزشهایی که جامعه و دولت بدان پایبند هستند .

در این تعریف می توان به تاثیر ارزشها بر تصمیماتی که حاکمیت می گیرد پی برد ، در جامعه ی لیبرال مانند امریکا خط مشی و تصمیمات دولت بر اساس تفکر لیبرالیستی می باشد و دولت تصمیماتی می گیرد که حقوق افراد را رعایت کند و تامین کننده منافع فردی  می باشد  ، می توان گفت دولت نمی تواند تصمیمی بگیرد که مخالف منافع فردی باشد و اگر تصمیمی بگیرد با مخالفت گروه ها جریان ها سیاسی و اجتماعی قرار می گیرد .  اما در جوامع تمامیت گرا مانند چین ، کره شمالی و ... که دولت ها تاکیدشان بر جامعه است نیز تصمیمات به گونه ای دیگر است ، دولت باید منافع عامه را مورد توجه قرار بگیرد .

باید توجه نمود که در خط مشی ها می توان فرهنگ جامعه ، نظام اقتصادی و اولویت های مورد قبول جمعه را پیدا نمود . به طور مثال در کشوری مانند ایران با توجه به فرهنگ اسلامی حاکم، ارزشها و اعتقادات مردم اجرای خط مشی هایی مخالف این ارزش ها  مانند به رسمیت شناختن حقوق همجنسبازان ، استفاده از ماهواره ، حضور بانوان در استادیم ها و... با مخالفت هایی مواجه می شود

نکته ی دیگری که در خط مشی ها باید به ان توجه نمود این است که خط مشی ممکن است در بستر قوانین باشد و یا نباشد ، پس لزوما دولت ها از طریق قوانین ،اعمال به تعیین خط مشی نمی نمایند .  دولت ها می توانند از طریق رفتار ، جهت گیری های ( به طور مثال محکوم کردن حادثه تروریستی یازدهم سپتامبر توسط دولت آقای خاتمی) بخش نامه ها و توصیه نامه ها ، نشان ها ی شجاعت و افتخار و... به تعیین و اعمال خط مشی بپردازند .

در تعریفی جالب از آقای توماس دای ، « هر آنچه دولتی انتخاب می کند انجام بدهد یا انجام ندهد است » . بسیاری از دولت ها انتخاب می کنند که در باره مسایل هیچ صحبت و تصمیم نگیرند به طور مثال دولت ایالات متحده تصمیم می گیرد که در مسایل فلسطین و اسرائیل و کشتار های صورت گرفته در اعتراضات به رسمیت شناختن قدس به پایتختی اسراییل هیچ اظهار نظری انجام ندهد، یا به طور مثال در سال های گذشته دولت ایران تصمیم گرفت که درباره کشتار مسلمانان چینی توسط دولت چین هیچ اظهار نظری انجام ندهد  . درمثال دیگری می توان به اقدامات دولت ایران برای خط مشی حمایت از کالای ایرانی اشاره کرد ، طبق فرمان حضرت آیت الله خامنه ای باید از کالا و خدمات ایرانی حمایت می شد ولی ما در رسانه ها مشاهده کردیم که شرکت های دولتی حتی ملزومات اداری خود را از خارج وارد می نماید که با واکنش هایی روبه رو شد و بسیاری از این قبیل تصمیم ها که قطعا خودتا می توانید پیدا کنید .

جیمز اندرسون خط مشی را این گونه تعریف می نماید : خط مشی مجموعه اقداماتی است هدفمدار که به وسیله یک بازیگر و یا مجموعه ای بازیگران برای برخورد با مشکل یا مسئله مورد توجه در نظر کرفته  می شود .

در این تعریف آقای اندرسون به نکته ای اشاره می کند که آن نکته بازیگران می باشد ، او عقیده دارد که خط مشی به وسیله مجموعه از بازیگران صورت می گیرد و صرفا سران سه قوه تنها تصمیم گیران عرصه خط مشی نیستند  .

پس می توان با جمع بندی این تعاریف عنوان نمود که:

خط مشی پاسخی به مشکلات عمومی جامعه که درک شده است و سران سه قوه ( در کشور های دارای تفکیک قوا) با کمک گرفتن از طرق مختلف از گروه ها و افراد مختلف به ان مشکل با توجه به ارزش ها ی جامعه و حاکم بر جامعه  است


۲ نظر موافقین ۲ مخالفین ۰ ۳۱ خرداد ۹۷ ، ۱۹:۵۷
سعید شمس

خط مشی بخش عمومی چیست؟

خط مشی گذاری عمومی چیست

امروزه مردم از دولت‌ها انتظار دارند کارهای زیادی برایشان انجام دهند. در واقع به ندرت می‌توان یک مشکل اجتماعی یا فردی را پیدا کرد که یک گروه برای آن تقاضای یک راهکار دولتی ننماید. طی سال‌ها، به موازات این که شهروندان بیشتری برای حل مسائل اجتماعی به دولت مراجعه کرده‌اند، اندازه دولت نیز رشد پیدا کرده و خط‌مشی‌های عمومی به تمام حوزه‌های زندگی نفوذ یافته‌اند.

نویسندگان مدیریت و علوم سیاسی، خط‌مشی عمومی[۱] را به شکل‌های مختلف تعریف کرده‌اند اما به طور کلی می‌توان گفت: خط­مشی عمومی، تصمیم دولت یا حکومت در مواجهه با یک موضوع، چالش یا یک مساله عمومی است. همان‌طور که هدف‌ها، نتایج مورد انتظار را مشخص می‌کنند و برنامه‌ها، راه رسیدن به آن‌ها را روشن می‌سازند، خط‌مشی‌ها راهنمای عمل بوده، اولویت‌ها، بایدها و نبایدها را معین می‌کنند. خط‌مشی عمومی همچنین نشان دهنده خطوط کلی در فعالیت‌ها و اقدامات بخش عمومی است.

خط‌مشی عمومی عبارت است از آن چیزی که دولت‌ها تصمیم دارند انجام دهند یا انجام ندهند. دولت‌ها کارهای زیادی انجام می‌دهند. تعارضات را در جامعه نظم می‌دهند، جامعه را سازماندهی می‌کنند تا تعارض با سایر جوامع را رفع کنند؛ مقدار زیادی از پاداش‌های نمادین و خدمات مادی را بین اعضای جامعه تقسیم می‌کنند؛ و اغلب در قالب مالیات از جامعه پول دریافت می‌کنند؛ بنابراین خط‌مشی‌های عمومی ممکن است رفتارها را نظم‌دهی کنند، بوروکراسی‌ها را سازماندهی کنند، منافع را توزیع کنند، و یا مالیات‌ها را جمع‌آوری کنند؛ یا اینکه همه این‌ها را هم‌زمان انجام دهند.

خط‌مشی عمومی تصمیمی است که در قبال یک مشکل عمومی اتخاذ می‌شود، اما خط‌مشی صرفاً اتخاذ تصمیم نیست، بلکه فرآیندی است شامل تمام اقدامات که از زمان احساس مشکل شروع می‌شود و به ارزیابی نتایج حاصل از اجرای خط‌مشی ختم می‌گردد.

۲ نظر موافقین ۲ مخالفین ۰ ۲۴ خرداد ۹۷ ، ۰۳:۲۲
سعید شمس