تاریخچه مدیریت دولتی در ایران

تاریخچه مدیریت دولتی در ایران

برای بررسی کردن نظام اداری ایران باید به تاریخ سه هزار ساله ایران و به زمان تشکیل اولن دولت شهر ها یعنی ماد بازگردیم.

از آن زمان تا به امروز تحقیقات کم و انگشت شماری درباره سبک مدیریت دولتها در اعصار گذشته وجود دارند و از جمله کسانی که در مدیریت دولتی ایرانیفعالیت کرده اند می توان به پروفسور فرازمند استاد دانشگاه فلوریدا اشاره کرد.

به هر حال تا قبل از انقلاب مشروطه ، اداره امور عمومی در دست پادشاهان و به صورت متمرکز بوده است ولی بعد از انقلاب مشروطه امور دولتیف صورتی قانونی و عمومی پیدا کرد. و بعد از آن بود که دولتها سعی کردند در این زمینه تغییراتی ایچاد نمایند و در راستای تحول در حوزه اداری مستشاران خارجی از جمله مورگان شوسترف برنارد میلسپو، پرنی در حوزه عدلیه، ستاهل سوئدی در شهربانی و.... شروع به اقدامات اصلاحی کرند هرچند که این اصلاحات با شکست مواجه شد ولی زمینه تحول مدیریت دولتی  در ایران گردید.

مدیریت دولتی چیست؟

مدیریت دولتی چیست؟

طبق تعریف دانشگاه جرج واشینگتن ایالات متحده آمریکا مدیریت دولتی همان رشته مدیریت عمومی یا مدیریت اداری است. فارغ التحصیلان رشته مدیریت دولتی می‌توانند در تمام سطوح سازمان‌های دولتی، انجمن‌های ملی، گروه‌های منافع عمومی، پژوهشگر و مشاور شرکت و همچنین در بخش خصوصی فعالیت کنند. این رشته برای مطالعه مدیریت و خط مشی گذاری در زمینه‌های دولتی و خصوصی و تعاونی‌ها مناسب می‌باشد. هشت زمینه مهم مدیریت دولتی عبارتند از: ۱- بودجه و مالیه عمومی (مدیریت امور مالی) ۲- فدرال سیاست، سیاست و مدیریت (خط مشی گذاری عمومی) ۳- مدیریت بحران و حوادث اضطراری ۴- مدیریت پیشرفت و توسعه همکاری‌های بین‌المللی ۵- مدیریت دولت‌های ایالتی و محلی (مدیریت سازمان‌های محلی و شهرداری‌ها) ۶- مدیریت سازمان‌های غیرانتفاعی و غیردولتی ۷- تحلیل و ارزیابی خط مشی گذاری عمومی ۸- مدیریت سازمان‌های دولتی و خصوصی (مدیریت امور اداری در بخش دولتی و خصوصی)

.

.

اصلاح نظام اداری در ایران

تحلیل پیشینه اصلاح نظام اداری در ایران

نظام اداری ماشین اجرایی دولت به‌حساب می‌‌آید که مرتبط با هر سه قوه است و این ماشین اجرایی ابزار چهارگانه قوانین و مقررات، ساختار تشکیلاتی، سیستم‌‌ها و روش و ساختار منابع انسانی را جهت ایفای نقش خود در اختیار دارد.

مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در گزارشی با عنوان « تحلیل پیشینه اصلاح نظام اداری در ایران» آورده است؛ ؛ نظام اداری با توجه به نقش گسترده و مؤثری که در امور کشورها دارد یکی از زیرساخت‌های توسعه‌ محسوب شده و کارآمدی و پویایی آن موجب ارتقای سطح کارآیی سایر نظام‌های کشور نظیر نظام اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، بهداشت و درمان و... است.

براساس این گزارش اصلاح و تحول نظام اداری در دستور کار دولت‌های مختلف قبل و بعد از انقلاب اسلامی بوده است و در طول این دوران قوانین، برنامه‌ها و سیاست‌های گوناگون تدوین شده است. در دهه‌های گذشته، همه دولت‌ها قبل و بعد از انقلاب در اندیشه اصلاح و تحول در نظام اداری کشور بوده‌اند، زیرا نظام اداری یکی از ارکان اصلی هر حکومتی است و دستیابی به پیشرفت، توسعه و تحقق اهداف کوتاه‌مدت و بلندمدت و بهره‌گیری بهینه از منابع، همگی به عملکرد سالم، یکپارچه و هماهنگ نظام اداری وابسته است.

گزارش حاضر تصریح می‌کند که نظام اداری ایران همواره با چالش‌ها و مشکلات فراوانی روبرو بوده و در شرایط کنونی نیز ناکارآمدی نظام اداری به یکی از چالش‌های جدی کشور مبدل شده است. غلبه‌ درگیری‌های روزمره‌ اداری و عدم توجه جدی، علمی، عملی و به‌موقع به اصلاح اصولی این مسئله، باعث بروز چالش نظام اداری و تعمیق سایر چالش‌های کشور شده است. به‌طوری که ضعف و نابسامانی نظام اداری می‌تواند اجرای هرگونه سیاست اصلاحی در حوزه بحران‌های اساسی کشور نظیر بحران صندوق‌های بازنشستگی، بحران نظام بانکی، بحران بیکاری و ... را با چالش مواجه کند.