خط‌مشی خواستگاری دختر از پسر در سریال های ایرانی
اخیراً در جامعه مجازی بر رسانه ملی با نقدی مطرح شده‌است که در حال ترویج خط‌مشی، مبنی بر این که دختران می‌توانند از پسران خواستگاری نمایند یا می‌توانند احساساتشان را برای اولین بار با جنس مخالف درمیان بگذارند است . با بررسی سریال های پخش شده در صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران متوجه می‌شویم که در سال های اخیر و اغلب در ماه مبارک رمضان این مضمون پر رنگ تر شده است از جمله این سریال ها می توان به سریال بچه مهندس فصل سوم، دلدادگان، سریال پدر، لیلا، برای آخرین بار و... اشاره کرد و با توجه به این موضوع که ساعات پخش این دست از سریال ها بسار پر بیننده هستند و تمامی اقشار جامعه را در بر می‌گیرد می تواند بسیار بیشتر از سایر برنامه‌های تلویزیونی بر روی مخاطب جهت فرهنگ سازی تأثیر بگذارد. البته ناگفته نماند این سیاست می‌تواند فواید و مضراتی داشته باشد که نیاز است سیاستگذاران عرصه رسانه‌ملی به این موضوع توجه کرده و در صورتی که بنا هست به قسمتی از یک فرهنگ در جامعه نیمه سنتی ایران شود اضافه شود می بایست برای آسیبها و چالش‌هایی که ممکن است در آینده جامعه ایران را دچار خود کند اندیشی نمود .
خواستگاری نمودن دختر از پسر در عرف جامعه ایرانی یک رفتار نامتعارف می‌باشد که می‌تواند جایگاه دختر را به خطربیاندازد . در جامعه ایرانی جنس زن را ضعیف و آسیب‌پذیر شناخته می‌شود و این اعتقاد وجوددارد در صورتی که خواستگاری دختر از پسر باب شود ممکن است آسیب های روانی و ذهنی و یا حتی احتماعی به دختر وارد شود .
اما از آنجا که فرهنگ ایران یک فرهنگ ایرانی_اسلامی است و یکی از چشم اندازهای نظام جمهوری اسلامی ایران ایجاد تمدنی مبتنی بر بنیان‌های اسلامی_ایرانی هست نیاز هست که این رفتار را در بعد دینی هم مورد بررسی قرار بدهیم و نگاهی به روایات و رویدادهای تاریخی و احیاناً فتاوای مراجع عظام تقلید در این باره را مرور نماییم . در دین مبین اسلام خواستگاری نمودن دختر از پسر اتفاقی ناخوشآیند نیست اما در دین مبین اسلام تأکید شده است که این عمل نباید به دختر آسیب وارد نماید و در صورتی که در جامعه و برای دختر ایجاد اختلال نکند. از نظر احکام شرعی هیچیک از مراجع تقلید این شیوه را رد نکرده‌اند و حتی پیامبر اکرم نیز همسرشان از ایشان خواستگاری نمودند.
همچینین در بعد علم روانشانسی با مروری می توان دریافت که خواستگاری دختر از پسر نیز در صورتی که شرایط فرهنگی محیا باشد و دختر مورد سو استفاده قرارنگیرد و همچنین از لحاظ روحی و روانی صدمه‌ای به وی وارد نشود این امکان وجود دارد که دختر نیز در صورت رعایت ملاحظاتی اقدام به خواستگاری از پسر نماید.
بسیاری از افراد جامعه ایرانی که در یک نظر سنجی در یکی از شبکه‌های اجتماعی به عمل آمد عقیده دارند خواستگاری کردن دختر از پسر یک تابو فرهنگی است که می‌توان آن را شکست . این افراد اینگونه استدلال می کنند که در جامعه در حال گذار امروزی ایران و گسترش روابط خارج از چارچوب‌های سنتی بسیار دیده شده‌است که دختران به دلیل اینکه از نظر فرهنگی این شیوه را غلط می دانستند دچار لطمه گردیده‌اند . در صورتی که دختر امکان خواستگاری کردن را داشته‌باشد می‌تواند انتخاب کند که وارد چه رابطه‌ای بشود و وارد چه رابطه‌ای نشود. ازطرفی برخی عقیده دارند در طول سالیان بسیاری از زنان فرصت و جایگاه حقیقی خود را نداشته‌اند و دلیل این امر نیز فرهنگ و آسیبهایی بوده که می‌توانسته به زن وارد شود و از آنجایی که دیگر این نوع خطر وجود ندارد پس می‌توان حق خواستگاری را هم برای دختر و هم برای پسر نگهداشت.
اما این خط‌مشی رسانه ملی می‌تواند آسیبهایی نیز داشته‌باشد که از جمله این آسیب های می‌توان به موارد زیر اشاره‌نمود و سعی کرد در ادامه روند این خط‌مشی فرهنگی برای آسیبهای احتمالی هم راهکارهایی ارائه نمود.استاد مطهری می گوید: این که از قدیم الایام مردان به عنوان خواستگاری نزد زنان می‌رفته اند و از آنها تقاضای همسری می‌کرده اند از بزرگترین عوامل حفظ حیثیت و احترام زن بوده‌است. طبیعت مرد را مظهر طلب و عشق و تقاضا آفریده است وزن را مظهر مطلوب بودن و معشوق بودن. طبیعت زن را گل و مرد را بلبل زن را شمع و مرد را پروانه قرار داده‌است این یکی از تدابیر حکیمانه و شاهکارهای خلقت است که در غریزه مرد نیاز و طلب و در غریزه زن ناز و جلوه قرارداده‌است . خلاف حیثیت و احترام زن است که به دنبال مرد بدود . برای مرد رضایت خود را به همسری با او اعلام کند اما برای زن که می خواهد محبوب و معشوق و مورد توجه و علاقه باشد از قلب مرد سر در آورد تا بر سراسر وجود او حکومت کند. قابل تحمل و موافق غریزیه نیست که مردی را به همسری خود دعوت کند و احیاناً جواب رد بشنود و سراغ مرد دیگری برود. ( مطهری، نظام حقوق زن در اسلامی ، ص15)
.
ازجمله آسیبهایی دیگر که می‌تواند این فرهنگ داشته‌باشد شیوه ابراز در جامعه‌ای هست که هنوز این فرهنگ جا نیافتاده است و ممکن است موجب سوءاستفاده برخی افراد سودجو شده و حرمت دختر را نشانه ببرد. این آسیب زمانی بیشتر است که درخواست ازدواج بدون واسطه و بدون اطلاع یک فرد خیر خواه و بزرگتر باشد.
همچنین برای جامعه ایرانی که خانواده یکی از ارکان اجتماعی مهم است. این خط‌مشی فرهنگی می تواند بسیاری از دختران جوان و مجرد را ترقیب نماید و به خواستگاری مردان متاهل بروند و این خود باعث می شود بنیان گرم خانواده ازهم بپاشد و بسیاری از خانواده ها را به نابودی بکشاند.
پس لازم است خط‌مشی گذاران عرصه رسانه تمهیداتی پیش‌بینی نمایند تا ازین دست آسیب ها جلوگیری نمایند ویا در صورتی که نیاز به رواج این فرهنگ است تمامی جوانب را به جامعه نشان داده و آسیبها و چالشهای پیش‌روی این رفتار را گوش‌زد نماید و همچنین شیوه هایی ماننده واسطه گری ، میانجیگری یا فرستادن شخص مورد اعتماد از طرف دختر به طرف پسر را جایگزین بیان به صورت مستقیم نمایند تا آسیب های احتمالی بسیار کاهش پیدا نماید.
